لوله و اتصالات پلیکا
در ادامه میخوانید :

در این مقاله قصد داریم تا شما را با مواد اولیه لوله های پلیکا و اتصالات آنها آشنا کنیم. در ابتدا در مورد لوله پلیکا و مواد PVC توضیحات مختصری را خدمت شما عزیزان ارائه میدهیم و در ادامه به بحث اصلی میپردازیم.

همچنین با مشاهده فرایند تولید لوله پلیکا و فرایند تولید اتصالات پلیکا (UPVC) میتوانید با نحوه تولید این لوله ها بیشتر آشنا شوید.

برای مشاهده محصولات لوله پلیکا و اتصالات UPVC پلیکا ستاره پلیمر گلپایگان (امپراطور گلپایگان) کلیک کنید.

آشنایی با لوله و اتصالات پلیکا PVC :

PVC، یا پلیکا سومین پلیمر مصنوعی پرکاربرد دنیا، با نرخ ۴۰ میلیون تن در سال در سراسر جهان تولید و مورد استفاده قرار می گیرد. کاربرد اصلی آن به عنوان مجرای عبور آب در زمینه های مختلف است. مواد اولیه استفاده شده در آن پلی وینیل کلرید (Poly Vinyl Chloride) است که به علت خواص فیزیکی و شیمیایی مفیدی که دارد ، آن را به گزینه ای ایده آل برای یک کانال ایمن و مقرون به صرفه در طیف وسیعی از کاربردهای زیرساختی تبدیل می کند که مهمترین آنها تامین آب است.
PVC مخفف کلرید پلی وینیل است. به احترام نام کاشف آن، پلیکا نیز گفته میشود. این یک پلیمر هیدروکربن کلر دار است. در حالت طبیعی سفت و شکننده است. اما وقتی با مواد افزودنی خاصی ترکیب شود ، انعطاف پذیرتر و چکش خوارتر می شود. برخی از کاربردهای آن در عایق های الکتریکی ، لوله های پزشکی ، کفپوش ، مبلمان ، تابلوهای جاده ای و به عنوان جایگزین لاستیک است. اما بیشترین کاربرد آن در ساخت لوله هایی است که در تامین آب ، لوله کشی فاضلاب و آبیاری استفاده می شود. بسته به کاربرد ، چند نوع لوله پلیکا PVC به عنوان مجرای آب سرد یا گرم در زمینه های صنعتی و تجاری استفاده می شود. لوله های پی وی سی بیش از ۸۰ سال است که برای اهداف مختلف تجاری مورد استفاده قرار می گیرد. تنها در ایالات متحده ، دو میلیون مایل خطوط لوله PVC امروزه کار می کند. لوله های PVC در زمینه تامین آب در همه جا وجود دارد. خطوط لوله مورد استفاده برای شبکه های آب تقریباً به طور کامل از لوله های PVC تشکیل شده است. شبکه های فاضلاب بهداشتی و شبکه های بزرگ آبیاری نیز شامل لوله های PVC است. در حوزه مسکونی و تجاری ، لوله های پلیکا در لوله کشی فاضلاب ، لوله کشی آب باران ، آبیاری کشاورزی ، سیستم های برق و مخابرات و لوله کشی سیستم های گرمایش و سرمایش استفاده می شود. لوله های پی وی سی زیرزمینی دارای سایز بزرگتر و دیواره ضخیم تری هستند و توسط شرکتهای تاسیساتی، برای تامین آب آشامیدنی از طریق شبکه به ساختمانهای مسکونی و تجاری، استفاده می شود. شبکه لوله PVC زیرزمینی برای لوله کشی فاضلاب و تخلیه آب باران از پشت بام و سایر سازه ها استفاده می شود. آنها همچنین برای ساختن سیستم های آبیاری برای محوطه سازی و همچنین سیستم های اطفاء حریق در ساختمان ها استفاده می شوند. آب گرم و سرد نیز در سیستم های HVAC (گرمایش ، تهویه و سرمایش) از طریق لوله های CPVC (نوعی PVC) منتقل می شود. لوله های آبرسانی PVC برای آبیاری کشاورزی نیز استفاده می شود. به طور کلی در مقایسه با سیستم های کانال باز ۳۰ تا ۵۰ درصد در مصرف آب صرفه جویی می کنند. همچنین می تواند از وقوع شور شدن خاک ، باتلاق و سیلاب جلوگیری کند. بیشتر شبکه لوله های PVC در زیر زمین مدفون است ، بنابراین میزان استفاده از آنها زیر زمین زیاد است. سیستم انتقال آب لوله کشی PVC، انعطاف پذیر، ساده برای تنظیم و برای زمین ها و خاک های مختلف مناسب است. علاوه بر این ، سرعت تحویل آب سریع ، راندمان آبیاری بالا و تعمیر و نگهداری آسان است. اتصالات لوله PVC مانند زانو ، ۳ راهی ، شیرها و … را می توان در طیف گسترده ای از خطوط لوله و ساخت و ساز استفاده کرد. از آنها می توان برای به روز رسانی سیستم های خط لوله قدیمی استفاده کرد که ممکن است با افزایش سن فرسوده شده باشند. ضعف شبکه های خط لوله عمدتا در یکپارچگی اتصالات آنها است. می توان از لوله های PVC برای تقویت نقاط اتصال استفاده کرد تا نیازی به اصلاح مجدد کل شبکه نباشد.

مزایای لوله و اتصالات پلیکا:

۱ – لوله های پلیکا بخاطر مقاومت بالا در برابر حرارت و خوردگی به صورت گسترده مورد استفاده قرار میگیرند.

۲ – به دلیل سطح صاف، اصطکاک پایینی بین پلیکا و سیال در مقایسه با بتن و فلز وجود دارد. این باعث می شود که این ماده برای لوله هایی که مجرای تامین آب هستند ترجیح داده شود.

۳ – سبک است و حمل و نقل آن در فواصل زیاد به عنوان خط لوله آسان است. این بدان معناست که سوخت کمتری برای جابجایی آنها استفاده می شود و آنها را دوستدار محیط زیست می کند.

۴ – از آنجا که از یک فرآیند نسبتاً ساده برای تولید انبوه آن استفاده می شود ، مقرون به صرفه است.

۵ – به راحتی می توان آن را به اشکال مختلف قالب بندی کرد و از این رو یک ماده همه کاره با طیف وسیعی از کاربردها است.

۶ – قوی و بادوام است و در برابر فشارهای زیاد مقاوم است. این امر آن را به یک ماده مناسب برای لوله های زیر زمینی و لوله هایی که مایعات تحت فشار باید از آنها عبور کنند ، تبدیل می کند.

۷ – یک ویژگی شیمیایی مفید لوله پلیکا مقاومت آن در برابر واکنشهای شیمیایی با سایر مواد است. این باعث می شود که آب آشامیدنی و آبی که برای مصارف خانگی استفاده می شود ایمن باشد.

۸ – لوله پلیکا هنگام نصب در زیر زمین می تواند صد سال دوام بیاورد. این امر باعث می شود که از نگهداری کمی برخوردار باشد و به عنوان یک ماده مورد علاقه برای شبکه های خط لوله وسیع باشد که هزینه نگهداری و تعمیرات اساسی آن با مواد قدیمی مانند فولاد ، آهن و سیمان بسیار بالا خواهد بود.

۹ – لوله های PVC به راحتی نصب ، برچیده و نگهداری می شوند. میزان شکست آن در مقایسه با مواد اولیه بسیار پایین است.

۱۰ – مقدار کم کربن در لوله پلیکا دلیل انتشار کمتر آلاینده ها در طول تولید آن است. بازیافت و استفاده مجدد آنها برای مقاصد دیگر آسان است ، چه از طریق شیمیایی و چه از طریق تصفیه مجدد زباله های ساختمانی یا بازیافت زباله های صنعتی. سالانه هشت هزار تن PVC در اروپا ، از طریق برنامه VinylPlus بازیافت می شود.

مواد اولیه در تولید لوله و اتصالات پلیکا

مواد اولیه مورد مصرف در تولید لوله پلی وینیل کلراید سخت (u-pvc):

  •  پودر یا گرانول پی وی سی (U-PVC Powder):

پودر U-PVC مهمترین کاربرد را دارد ولی در برخی موارد گرانول پی وی سی نیز استفاده می شود، (U مخفف unplasticized نشانگر گرید سخت PVC می باشد)

  • پرکننده ها (FILLER):

مهمترین پرکننده مورد استفاده در تولید محصول،کربنات کلسیم CaCo3 می باشد که مقدار کم آن موجب استحکام لوله می شود، اما مقدار زیاد آن هر چند قیمت تمام شده محصول را پائین می آورد ولی موجب افت کیفیت شدید محصول می شود. فیلر های کتد (Filler coated) با مش بالا جهت تولید محصول بهترین گزینه است.

  •  روان کننده ها (LUBRICANT):

یکی دیگر از مواد اولیه در تولید لوله و اتصالات پلیکا، روان‌کننده‌ها دسته‌ی بزرگی از مواد شیمیایی هستند که مقاومت و اصطکاک بین قسمت‌های مختلف را کاهش می‌دهند. و به روان کننده های داخلی و خارجی تقسیم می شوند. مهمترین روان کننده های داخلی در تولید لوله پی وی سی الکل های چرب، اسید های استر چرب، استارات کلسیم و مهمترین روان کننده های خارجی در تولید لوله پی وی سی، پلی اتیلن واکس و پارافین وکس (Pwax) می باشد .

  •  پایدارکننده ها (STABILIZER):

پایدار کننده های حرارتی یکی از مهمترین نقش ها را در صنعت تولید لوله دارند. دمای تخریب و دمای انجام فرآیند تولید PVC بسیار به یکدیگر نزدیک است. مونومر پی وی سی شامل یون کلر Cl می باشد در صورت افزایش دما بیش از حد دما در زمان پلیمریزاسیون، یون کلر به صورت فعال خارج شده و موجب ایجاد پیوند های دوگانه در پلیمر می شود اگر تعداد این پیوند ها از ۷ الی ۱۰ عدد بگذرد رنگ لوله تولیدی، قهوه ای و در صورت افزایش از ۱۰ عدد رنگ لوله سیاه می شود. استابلایزرها که اکثرا در ایران بر پایه سرب است ، از تشکیل یون فعال کلر جلو گیری می کنند . البته مقدار بیش از حد آن کیفیت پخت را کاهش می دهد.

پیوند های مولکول های لوله های پلیکا (PVC-U):

  • کمک فرایندها (PROCESSING AID) :

کمک فرایند ها متشکل از کوپلیمر متیل متاکریلات و آلکیل آکریلات هستند که خاصیت های فراوانی دارند و موجب کاهش ضایعات، یکنواختی ابعاد، براقیت سطوح، یکنواختی و استحکام مذاب می شوند.

  •  اصلاح کننده ها (IMPACT MODIFIER) :

اصلاح کننده های مقاومت به ضربه، برای کمک به استحکام محصول در برابر ضربه استفاده می شود. پر کاربرد ترین آنها پلی اتیلن کلرینه شده CPE می باشد که حاوی ۳۰-۴۰ درصد کلر میباشد. از دیگر  مزایای آن مقاومت شیمیایی بالا، خواص ضربه بالا در دماهای پایین، سازگاری مناسب با محدوده وسیعی از افزودنی‌های دیگر، مقاومت بالا در برابر عوامل جوی می باشد.

  •  رنگ دانه ها (PIGMENT) :

جهت رنگ بخشی مناسب به لوله های پی وی سی از رنگدانه های معدنی و آلی استفاده می شود. یکی از نمونه مواد معدنی تیتانیوم دی اکسید می باشد. که توانایی سفید کردن رنگ لوله را دارد و علاوه بر آن خاصیت میکروب زدایی نیز دارد.

دانلود مباحث مقررات ملی ساختمان

۸ نظر
  • سلام استاد با پی وی سی اس ۶۰چطور وبا چه فرمولی ازمواد میکس شده میشه قطعه اتصالات تولید کرد؟

    • سلام جناب داودیان
      با استابلایزر مخصوص به همین گرید و اضافه کردن روان کننده بیشتر در فرمول و تغییر در تنظیمات دستگاه میتوان قطعه اتصالات را تولید کرد.

  • ایاموادی وجود داردکه پلیکا رادوسه ماه نرم و انعطاف پذیر نگه دارد ولی بعداز دوسه ماه ازبین برود

    • سلام
      بله با اضافه کردن مواد نرم کننده این اتفاق میافتاد. ولی به خاطر خاصیت این مواد بعد از چند ماه از ترکیب ملکولی پلیکا خارج میشوند و به سطح قطعه برمیگردند. به اصطلاح مهاجرت میکنند. که بعد ازین اتفاق پلیکا خاصیت خودشو عملا از دست میده و طبق استاندارد توی لوله و اتصالات UPVC استفاده از این مواد مجاز نیست

      • با سلام و درود خدمت کارشناسان عزیز ، لطفا” اطلاعات و مشخصات فنی و نام تجاری مواد اولیه تولید لوله های PVC در بازار برق ایران را اطلاع رسانی فرمائید ، بسیار سپاسگزارم می شوم . شاد و پیروز باشید .
        کارشناس نظارت تاسیسات الکتریکی
        مهندس سعید ساعی .

    • طبق استاندارد برای لوله واتصالات پلیکا، حداکثر ۵% از ترکیب مواد میتونه از مواد ضایعاتی یا بازیافتی باشه. که در این صورت عمر این لوله و اتصالات معادل عمر ساختمان و حدود ۲۵ تا ۳۰ سال است. ولی اگر درصد بیشتری استفاده بشه یا اون مواد بازیافتی کیفیت خیلیل پایینی داشته باشند، عمر قطعات مشخص نیست.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *